Ortadoğu Savaşında Yeni Hamleler

Ortadoğu Savaşında Yeni Hamleler
Bugünkü koşullar iki kutuplu dünya düzeninden oldukça farklıdır. “Soğuk savaş” döneminde kutuplar öylesine keskin ve öylesine katıydı ki, meselâ ne Avrupalı emperyalistler ne de Türkiye bugünkü gibi Amerika ile açıktan ve bu denli keskin çelişkiye düşebilir ve çıkar çatışmasına girebilirdi. Ancak günümüzde, örneğin Türkiye hem tarihsel olarak Batı kampında yer almaktadır ama hem de ABD ile belli noktalarda çelişen ve çatışan pozisyondadır. Yani hem yan yanalar hem de rekabet ve çatışma halindeler. Doğası rekabet ve...

Hamas’ın Yeni Siyaset Belgesi ve Filistin Sorunu

Hamas’ın Yeni Siyaset Belgesi ve Filistin Sorunu
Kapitalizmin içerisinde bulunduğu tarihsel kriz koşullarıyla birlikte emperyalist-kapitalist güçler arasındaki rekabet giderek kızışıyor, Ortadoğu merkezli yürüyen hegemonya savaşı harlanıyor. Bu savaşta güçler dengesi değişiyor. Dünyada değişen siyasal konjonktürle birlikte emperyalist-kapitalist devletler, kendilerine alan açmak adına iç ve dış politikalarında değişime gitmek zorunda kalıyorlar. Gazze yönetimini elinde tutan Hamas liderleri de Ortadoğu ve dünyada değişen dengeler karşında değişime gittiklerini açıklayanlar arasında yer alıyor. Hamas’ın eski siyasi büro şefi Halid Meşal, görevinden ayrılmadan kısa bir süre önce,...

Türkiye’de 1 Mayıs: İnatçı Bir Gelenek!

Türkiye’de 1 Mayıs: İnatçı Bir Gelenek!
Toplumsal hayatın her alanında kitleleri etkileyen semboller vardır. İnsanlar farkında olarak ya da olmayarak bu sembolleri sahiplenirler ve bu semboller onların sınıfsal pozisyonlarını, düşüncelerini, etnik, dini ya da kültürel kimliklerini ifade eder. İşte 1 Mayıs da toplumsal hayatta kitleleri etkileyen böylesi...

Emperyalist Savaş ve Açlık

Emperyalist Savaş ve Açlık
Geçtiğimiz haftalarda Birleşmiş Milletler, dünyanın 1945’ten, yani İkinci Dünya Savaşından bu yana en büyük insani krizle karşı karşıya olduğunu açıkladı. Açıklamayı yapan BM İnsani Yardım Koordinatörü Stephen O’Brien, Yemen, Somali, Güney Sudan ve Nijerya’da 20 milyondan fazla insanın açlıkla karşı karşıya olduğunu ve felâketin önüne geçmek için Temmuz ayına kadar 4,4 milyar dolar yardımda bulunulması gerektiğini tüm dünyaya duyurdu. 2015 Martından bu yana savaş alanına çevrilen Yemen’de korkunç bir insanlık dramı yaşanıyor. Suudi Arabistan’ın başını...

Kapitalizmin Tarihsel Krizi

Kapitalizmin Tarihsel Krizi
Marx, Ekonomi Politiğin Eleştirisine Katkı’nın önsözünde şöyle yazıyordu: “Gelişmelerinin belirli bir aşamasında toplumun maddi üretici güçleri, o zamana kadar içinde hareket ettikleri mevcut üretim ilişkilerine ya da bunların hukuki ifadesinden başka bir şey olmayan mülkiyet ilişkilerine ters düşerler. Üretici güçlerin gelişmesinin biçimleri olan bu ilişkiler, onların engelleri haline gelirler. O zaman bir toplumsal devrim çağı başlar. (...) Burjuva üretim ilişkileri, toplumsal üretim sürecinin en son uzlaşmaz karşıtlıktaki biçimidir: Bireysel bir karşıtlık anlamında değil, bireylerin toplumsal varlık koşullarından doğan bir...

Faşizm ve Kitle Psikolojisi

Faşizm ve Kitle Psikolojisi
Uzun süredir çeşitli yazılarımızda, kapitalist sistemin tarihsel krizine bağlı olarak gelişen emperyalist savaşa ve burjuva düzendeki otoriterleşme eğilimine dikkat çekiyoruz. Türkiye örneğinde ise, bir eğilim olmaktan çıkarak faşist bir tırmanışa ve totaliterleşmeye dönüştüğüne şahit olmaktayız. Emperyalist savaşın alevlerinden, yıkım ve felâketten, yoksulluktan kaçıp kurtulmaya çalışan yüz binler, Avrupa’ya sığınmaya çalışıyorlar. Bu durum Batılı egemenleri ciddi bir mülteci kriziyle karşı karşıya bırakıyor. Üretici güçler sınıfsız bir toplumun temellerini atacak ölçüde gelişmesine rağmen, üretim araçlarının özel mülkiyeti...

Çıkışsızlık ve Belirsizliğin Zirvesi: Davos

Çıkışsızlık ve Belirsizliğin Zirvesi: Davos
1971’den beri aralıksız gerçekleştirilen Dünya Ekonomik Forumu bu yıl da yine İsviçre’nin Davos kasabasında toplandı. Her yıl onlarca ülkeden yüzlerce üst düzey devlet yetkilisini, sermaye grubunu bir araya getiren ve çeşitli konularda toplantıların gerçekleştirildiği zirve, “Davos Zirvesi” adıyla anılıyor. Emperyalizmin has kurumlarından biri haline gelmiş bu forumda dünya ekonomisinin gidişatının yanı sıra bu gidişata yön veren emperyalist-kapitalist devletlerin politikaları da ele alınıyor. Bu yıl 17-20 Ocak tarihleri arasında gerçekleştirilen “Davos Zirvesi”nde 100 farklı ülkeden 3...

Dağılan Osmanlı’da Parçalanan İşçi Sınıfı/2

Dağılan Osmanlı’da Parçalanan İşçi Sınıfı/2
1908’e baktığımızda şunu görürüz: Grevlere on binlerce işçi katılmasına rağmen, bu grev dalgasının içinden yaygın, güçlü ve ulusal düzeyde merkezileşen sendikalar çıkamamıştır. İşçi sınıfı daha ekonomik örgütlerini kurup kökleştirmeden ve bu kapsamda bir sınıf bilinci kazanmadan henüz filiz halindeyken bastırılmıştır. Önce Balkanlar'ın kopmasıyla, ardından Birinci Dünya Savaşının getirdiği yıkımla Osmanlı işçi sınıfı parçalanmış ve yeni kurulan Cumhuriyetin baskı ve yasakları işçi hareketinde uzun bir kopuşa yol açmıştır. Oysa sayıları az da olsa 1908 grevlerinden gelen,...

Dağılan Osmanlı’da Parçalanan İşçi Sınıfı/1

Dağılan Osmanlı’da Parçalanan İşçi Sınıfı/1
Osmanlı’da olduğu kadarıyla işçi sınıfı asla tek uluslu ve tek dilli olmamış, kozmopolit bir karakter taşımıştır. Yunan, Bulgar, Türk ve Ermeni işçi sınıfı ortak köklere ve anılara sahiptir. Bizler Türkiye işçi sınıfının tarihi köklerini ararken, nasıl ki Osmanlı’daki işçi sınıfına ve hareketine uzanıyorsak; Bulgar, Yunan, Makedon ve Ermeni sosyalistleri ve işçileri de kaçınılmaz olarak aynı kökene dönüp bakıyorlar. Bu ortak kök, işçi enternasyonalizmi açısından son derece önemlidir. Türkiye işçi sınıfının tarihi, belirli ölçülerde aynı zamanda...

Gerici, Cinsiyetçi Politikalar Kadına Şiddeti Tırmandırıyor

Gerici, Cinsiyetçi Politikalar Kadına Şiddeti Tırmandırıyor
Gün geçmiyor ki, kadına şiddet vakalarına bir yenisi daha eklenmesin. Üstelik kadınları akıl almaz bir biçimde, vahşice katleden, şiddet uygulayan, tecavüz eden zanlılar, içinden geçtiğimiz gerici atmosfere uygun bir biçimde gerekçeler üreterek kendilerini aklamaya çalışıyorlar. Geçtiğimiz günlerde Adana ve Diyarbakır’da yaşanan iki vaka, savaş ve gerici siyasal atmosferin kadın sorununa nasıl yansıdığını çarpıcı bir şekilde ortaya koyuyor. Adana’da Songül Elçil adında genç bir kadını canice paramparça ederek katleden katil zanlısı, kadının PKK’li olduğunu ileri sürerek,...

İşçi Sınıfı ve Sınıf Bilinci

İşçi Sınıfı ve Sınıf Bilinci
Kimileri, işçi sınıfının devrimci potansiyelinin nereden kaynaklandığını anlamak yerine; Marx’ın, işçi sınıfını, kendi felsefesinin içine oturttuğu ve böylece kendi kuramında toplumsal sorunları çözüme kavuşturduğu varsayımsal bir özne biçiminde yansıtmaktadırlar. Oysa Marksizmin ortaya koyduğu bilimsel sosyalizmle ütopik sosyalizm anlayışını birbirinden ayırt eden en temel şey; birincisinin verili maddi toplumsal/sınıfsal ilişkilerin üzerinde yükselmesi, ötekisinin ise aydınların/filozofların ahlâki ilkelerinin bir sonucu olmasıdır. Marx, kendi kafasından bir teori icat etmemiştir: Kapitalist üretim ilişkilerini, bu ilişkilerin yarattığı sınıfları, genelleşmiş meta...

Genç Nüfusta İşsizlik Yükseliyor

Genç Nüfusta İşsizlik Yükseliyor
Kapitalizmin sadece ekonomik değil, siyasal, sosyal pek çok açıdan içinde bulunduğu tarihsel kriz derinleşiyor. Burjuva ekonomistler, dünya genelindeki kriz ve kötü ekonomik göstergeler hakkında uyarılarda bulunuyor. Burjuva bir kuruluş olan IMF, ekonomideki büyüme beklentilerini düşürüyor. Kapitalist sınıf, içinde bulunduğu bu tarihsel krizi en az zararla atlatmaya çalışırken, bedeli işsizlik ve yoksulluk koşulları içinde debelenip duran işçi sınıfı ödüyor. Kriz derinleştikçe dünya genelinde işsizlik oranları da hızla yükseliyor. İşsizlik oranları, ülkeden ülkeye farklılık gösterse de bu...

Almanya’da Eyalet Seçimleri ve Faşist Tehdit

Almanya’da Eyalet Seçimleri ve Faşist Tehdit
Almanya’nın başkenti ve aynı zamanda bir eyalet olan Berlin’de 18 Eylülde eyalet seçimleri gerçekleştirildi. Seçmenler eyalet seçimlerinde tercihli olarak milletvekili adayları, partiler ve ilçe belediye meclisi üyeleri için olmak üzere üç oy kullandılar. Berlin’deki bu seçimlere, Almanya Başbakanı Angela Merkel’in partisi Hıristiyan Demokrat Birlik Partisi’nin (CDU) son yılların en büyük yenilgisini yaşaması ve faşist Almanya İçin Alternatif (AfD) partisinin oy oranını yüzde 15’lere dayandırması damgasını vurdu. Berlin eyalet meclisi seçimlerinin resmi olmayan sonuçları şöyle: -...

Devrimci Direnç Noktası Olarak Devrimci Sanat

Devrimci Direnç Noktası Olarak Devrimci Sanat
Roman, şiir, dram ve tiyatro sanatı, film, öykü vs. rol üstlenir ve insanlığın toplumsal kurtuluş mücadelesinin ileriye taşınması için mücadelede kullanılır. Gerçekten de gericilik yıllarının egemen olduğu kimi dönemlerde roman, şiir vb. düşman cephesinin amansız saldırılarına karşı bir direnme aracına dönüşebilir ve dönüşmüştür de. Sanat, gerçekliğin bilinmesine, değerlendirilmesine ve insanın yeni bir zeminde hareket etmesine olanak sunar, hizmet eder. Lenin’in ifadesiyle “insan bilinci nesnel dünyayı yalnızca yansıtmakla kalmaz, ama aynı zamanda onu yaratır da”. Goethe,...

Gazze Abluka Altındayken İsrail’le “Normalleşme”

Gazze Abluka Altındayken İsrail’le “Normalleşme”
Türkiye son günlerde dış politikasında “tarihi” tornistanlar yapıyor. Haziran ayı sonunda İsrail’le imzalanan “normalleşme” mutabakatı bunlardan sadece biri. Emperyalist dış politikalarında köşeye sıkışan AKP’nin nasıl bu noktaya geldiği ayrıca üzerinde durulması gereken bir konu. Biz burada, “öldürmeyi iyi bilen, zalim” İsrail ile “Müslüman coğrafyanın ve mazlum Filistin halkının hamisi” Türkiye’nin imzaladığı mutabakat metni üzerinde duralım. 2015 sonundan beri gizli görüşmeler yapan Türk ve İsrailli diplomatlar, Haziran sonunda mutabakat zeminini oluşturdular. Ardından da her iki devlet,...